BEGINTIJD SJABBAT
Sjabbat begint morgen, 4 juni, (in de regio Amsterdam) om 20:15 uur en eindigt op 5 juni om 22:57 uur.

IN DEZE NIEUWSBRIEF
· Lezing: De Joden in het vroegmoderne Amsterdam
· Sjioeriem: CIZ – AMOS – Jeshivas Pensionariem ‘Shoshanas Ja’akov’ en Rabbijnen NL – Daf yomi
· Zondagonderwijs: inschrijven voor het nieuwe schooljaar
· De NIISA zoekt vrijwilligers
· De pen van rabbijn Katz
· Mazal tov
· Joodse begraafplaats Muiderberg gesloten op dinsdag 8 juni
· Mededelingen NIHS: Bereikbaarheid – ons YouTube kanaal – Volgende nieuwsbrief

LEZING VIA ZOOM: DE JODEN IN HET VROEGMODERNE AMSTERDAM

De Gerard Dou Sjoel organiseert op maandag 7 juni om 20:00 uur een lezing, gehouden door Walther Schoonenberg, met als onderwerp: ‘De Joden in het vroegmoderne Amsterdam.’



Walther Schoonenberg is architectuurhistoricus te Amsterdam en lid van de Gerard Dou Sjoelgemeenschap. In deze lezing vertelt hij over de geschiedenis van de Joden in het Amsterdam van de 17de en 18de eeuw; de periode van de Republiek, toen Amsterdam een bijna zelfstandige stadstaat was die zijn eigen wetten en regels stelde en dus ook zijn eigen positie ten opzichte van de 'Joodse natie' bepaalde. Ondanks allerlei discriminerende beperkingen zoals het verbod om lid te worden van de gilden, voelden de Joden zich werkelijk vrij in Amsterdam. Volgens Spinoza werd er in de Amsterdamse rechtspraak geen onderscheid gemaakt tussen mensen van verschillend geloof. Wie de Joden beziet op etsen en schilderijen van Rembrandt, ziet Joden zoals ze werkelijk waren, zonder enig vooroordeel.
Wat is de plaats van de Joden in de Nederlandse cultuur van de Gouden Eeuw? En kunnen we spreken van een wederzijdse beïnvloeding? In deze lezing bezoeken we ook digitaal de eerste synagogen in Amsterdam, die voorafgingen aan de Portugese en Hoogduitse synagogen.

U bent van harte welkom bij deze lezing! Bijwonen kan via deze ZOOM-link. De ‘digitale zaal’ is open vanaf 19:45 uur.

Afbeelding: Hof van den Baron Belmonte, Romeyn de Hooghe, 1686-1705

SJIOERIEM VIA ZOOM

· Georganiseerd door de CIZ: Samen leren
De CIZ-sjoelgemeenschap heeft elke zondag om 20:00 uur een ZOOM-bijeenkomst waarbij er samen wordt geleerd. U bent daarbij van harte welkom. Komende zondag, 6 juni, leert Michael Hochheimer voor, waarbij we verder gaan in Masechet Megillah bladzijde 15A: hoofdstuk 4 en 5 van de megillat Esther.
Meedoen kan via deze ZOOM-link. Meeting ID: 869 6265 4511 – Passcode: samenleren

· Wekelijkse sjioer Parasjat Hasjawoe’a Rav Menachem, AMOS
Zondag 6 juni om 20:00 uur geeft rabbijn Menachem Sebbag zijn Parasjat Hasjawoe'a sjioer.
Meedoen kan via deze ZOOM-link. Meeting ID: 834 7648 9499 – Passcode: AMOS2020

· Jeshivas Pensionariem ‘Shoshanas Ja’akov’ en Rabbijnen NL



De Zoomcode: 83241230157 – Facebook.com/Rabbijnen.nl – YouTube.com/TorahNL

· Daf Yomi
Meedoen aan de daf yomi? Elke zondag t/m vrijdag – jomtov uitgezonderd – van 8:15 tot 9:00/9:10 uur.
Meedoen kan via deze ZOOM-link. Meeting ID: 823 959 308 – Passcode: 531773. U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 6519 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 6519

ZONDAGONDERWIJS: INSCHRIJVEN VOOR HET NIEUWE SCHOOLJAAR
De afdeling Onderwijs van de Joodse Gemeente Amsterdam verzorgt op zondagochtend Joodse les voor kinderen. Er wordt op speelse wijze geleerd en er zijn speciale creatieve activiteiten rond de Joodse feestdagen.



Volgt uw kind nog geen zondagonderwijs bij de NIHS en heeft u interesse? Inschrijven kan via deze link. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onze onderwijscoördinator Yael Ball via y.ball@nihs.nl.

NIISA ZOEKT VRIJWILLIGERS VOOR EEN DAGDEEL PER WEEK
Zoals bekend, ondersteunt de NIISA minder draagkrachtige leden van de NIHS. Recent heeft de NIISA haar taak uitgebreid. De NIISA wil, waar mogelijk, de NIHS-leden ook praktisch gaan ondersteunen. Wij denken hierbij onder andere aan het helpen van mensen die moeite hebben met het ordenen en opruimen van hun woning. Daarom zijn wij op zoek naar vrijwilligers die hiervoor een dagdeel per week beschikbaar zijn. U gaat dan samen met een andere vrijwilliger naar het adres van iemand die onze hulp nodig heeft. Uiteraard vertrouwen wij op uw volledige discretie. Een vrijwilligersvergoeding is mogelijk, conform de wettelijke regels. Is dit iets voor u, stuur dan een mail naar niisa@nihs.nl.

DE PEN VAN RABBIJN KATZ

Een oude Amsterdamse minhag
Een van de minhagiem (gebruiken) die in Amsterdam is overgedragen uit vroegere tijden, is de minhag dat alleen de opperrabbijn met een talliet aan de sjoel mag binnenkomen. Alle andere bezoekers worden geacht hun talliet pas als ze in sjoel zijn aan te doen. Deze minhag heeft volgens mij een diepere betekenis.

De Tora vertelt in de parasja van deze week over een van de grootste drama’s die onze voorouders is overkomen. Na een verblijf van meer dan een jaar in de woestijn, was het moment aangebroken om voorbereidingen te treffen voor de komst naar Erets Jisraeel. Onze voorouders wilden daarheen, maar eerst moesten de verspieders er maar eens poolshoogte nemen. Ze kwamen terug en zeiden: “Dat land veroveren is een onmogelijkheid.” Deze verspieders hadden zoveel invloed dat het grootste deel van onze voorouders in opstand kwam tegen de plannen die Mosje rabeenoe in opdracht van G-d wilde uitvoeren. Hasjem strafte de opstandelingen met het besluit dat het Joodse volk 40 jaar in de woestijn zou blijven en dat het overgrote deel van de volwassen mannen daar zou sterven. En zo geschiedde.

De Tora geeft ons deze week twee mitswot die op het eerste gezicht niets te maken hebben met dit drama. De eerste is de mitswa om challa te nemen (een beetje van het deeg af te zonderen als je brood bakt). De tweede mitswa is het gebod om tsietsiet te dragen. “In elkaar gedraaide draden moet je aan de vier hoeken van het voor jou als bedekking dienende kledingstuk maken” (Dewariem 22:12). Die tsietsiet zitten dus niet alleen aan onze talliet in sjoel, maar horen aan alle kledingstukken met vier hoeken. Ook staat er: “Dit zal voor jullie het voorschrift van de tsietsiet zijn en wanneer jullie die zien, zullen jullie denken aan alle geboden van de Eeuwige en ze ook volbrengen, waardoor jullie niet naar andere wegen omkijken geleid door jullie hart en jullie ogen, die, door hen te volgen, jullie afvallig zouden maken” (Bemidbar 15:39).

Deze mitswot hebben niets te maken met de lange tocht door de woestijn naar Erets Jisraeel. Deze mitswot betreffen brood en kleren, beiden alledaagse zaken. Maar juist alledaagse zaken kunnen bijzonder zijn. Wij laten met deze mitswot zien dat we ook aan die zaken een bijzondere betekenis kunnen geven. Deze mitswot onderstrepen onze kracht. Juist omdat wij beseffen hoe we aan alledaagse zaken inhoud kunnen geven, hebben we altijd de kracht gehad om door te gaan, om niet op te geven. Het verlangen Erets Jisraeel te bereiken toen we in de woestijn verbleven was groot. En nog steeds betekent Israël veel voor ons. Daar komen praktische mitswot en land samen. En ik zie daarin een verbondenheid tussen de binnenwereld en de buitenwereld.

Misschien is dat ook de achtergrond van de oude minhag waaraan ik in het begin van dit verhaal refereerde. Als we de sjoel als binnenwereld zien en de omgeving als buiten, dan werd van de opperrabbijn verwacht deze verbondenheid van die twee werelden helemaal in praktijk te brengen en ernaar te leven. Het leven buiten en binnen de sjoel sloten op elkaar aan. Voor de gewone man golden andere regels. Ik neem Sam en Bram even als voorbeeld. Die mochten hun talliet pas aandoen als ze al in sjoel waren.

Ik denk dat het voor hen een moment van reflectie was. Sam en Bram voelden dat hun talliet als het ware zei: “Ik ben van de sjoel, doe me aan en neem me na afloop vooral in gedachten mee naar je vishandel in de Weesperstraat en naar je fruitkar op het Waterlooplein.” Op een bepaalde manier lukte hen dat heel aardig. Ik denk dat velen van ons hen nog steeds horen als we daar in het centrum lopen.

Het Waterlooplein en ook de Weesperstraat van toen zijn niet meer. Maar de Tora leert ons dat de tsietsiet er – ledorotam – voor alle geslachten zijn. We moeten ze koesteren, bewaren, beschermen en soms verdedigen. Misschien doen de meesten van ons daarom onze sjabbesboodschappen tegenwoordig in de Kastelenstraat. Een kasteel is immers een beschermde plek.

Sjabbat sjalom

Rabbijn Shmuel Katz

MAZAL TOV

Geboorte
Gihon & Nooi van Maarsen
van harte mazal tov met de geboorte van jullie dochter Ofir-Tamar te Amstelveen. Grootouders Eddy van Maarsen en Eldad & Naomi Groenman een grote mazal tov en heel veel gezonde mooie jaren met haar toegewenst, Ameen!

Dana & Sagi Yaïr een grote mazal tov met de geboorte te Petach Tikwa, Israël, van jullie eerste kind, jullie dochter Daisy Esther Lea. Grootouders Dan Blazer en Marion Meijers en Roni & Michal Yaïr en overgrootouders David Meijers en Daisy Blazer, van harte mazal tov met deze simcha, samen met de supertrotse oom Jamey Blazer. Mogen jullie haar in goede gezondheid zien opgroeien, ameen!

Choepa
Een bijzondere mazal tov aan Leiby & Zimra Kandyba met de choepa van jullie zoon Bentsion Kandyba met Batsheva Nemeth te Londen. Ook mazal tov voor de ouders van de kalla, Michael & Judith Nemeth en voor grootouders Aviva Keesing-Moskovits en Boris & Lea Kandyba. Moge de choepa, ondanks de corona-restricties, een enorm mooie simcha zijn en een sterke fundering worden voor de toekomst van dit bruidspaar. Omeen!

Aliya
Meir & Channa Schrover-van Leeuwen een gepaste mazal tov met jullie aliya naar Erets Jisrael. Grote dank voor alles wat jullie hebben gedaan voor de kehilla alhier. De lessen op Rosj Pina, Maimonides, het Seminarium en de privé lessen, alsook jullie inzet voor sjoel Amstelveen en de sjoel in Almere. Heel veel succes in Israël, Ameen!

Met een vriendelijke en warme sjabbat sjalom groet,

Rabbijn Zwi Spiero, Staat voor u klaar!
06-52328065

JOODSE BEGRAAFPLAATS MUIDERBERG
Op dinsdag 8 juni 2021/ 28 siewan 5781 is de Joodse Begraafplaats Muiderberg niet toegankelijk voor bezoekers. Dit in verband met werkzaamheden. Vanaf woensdag 9 juni bent u weer welkom.

MEDEDELINGEN NIHS
· Bereikbaarheid
De NIHS is (behalve op sjabbat en jomtov) dagelijks van 9:00 tot 17:00 telefonisch bereikbaar. Iedereen kan de NIHS bellen voor hulp, ook als het gaat om even een luisterend oor. We kunnen niet garanderen dat we aan alle hulpvragen kunnen voldoen, maar zullen daar wel onze uiterste best voor doen.
· Ons Youtube kanaal
Wie wil, kan zijn/haar hart ophalen met het (opnieuw) bekijken van vrijwel alle bijeenkomsten die we via ZOOM hebben gehouden. Abonneer u op het YouTube-kanaal van de NIHS, dat kan eenvoudig via deze link. Ook ons Facebook-account is de moeite waard.
· Volgende nieuwsbrief
De volgende reguliere nieuwsbrief verschijnt op donderdag 10 juni. Mocht de actualiteit daar aanleiding toe geven, dan ontvangt u tussendoor een (extra) nieuwsflits. Nieuwsbrieven en nieuwsflitsen die wij eerder hebben uitgestuurd, kunt u HIER terugvinden.

 

 

Deze pagina delen