Sopa column : Symposium opperrabbijn Zwi Aashkenazi

Dit jaar is een bijzonder jaar. Het is namelijk 300 jaar geleden dat de beroemdste opperrabbijn die Amsterdam ooit had is gestorven. Dat was rabbijn Tswi Ashkenazi of ook de Chacham Zvi genoemd.

De Chacham Zvi is en de beroemdste en ook de meest bewogen opperrabbijn die Amsterdam ooit gehad heeft. Rav Tswi Asjkenazi vocht namelijk voor zijn overtuiging en hij week niet voor pressure van rechts of van links. Die houding is hem niet altijd in dank afgenomen, maar heeft hem wel veel respect bezorgd.

Behalve lokaal heeft hij ook internationaal veel betekend. Hij was namelijk degeen die de sabbatiaan Nechemia Chajoen heeft ontmaskerd. Dat werd niet geapprecieerd door Reb Shlomo Aylon destijds de Chacham van de Portugese gemeente. Deze laatste had namelijk zelf banden met de sabbatiaanse beweging. Hierop ontstond een bitter meningsverschil tussen de Chacham Zvi en de pasrnassijns van beide gemeenten, dat er uiteindelijk toe heeft geleid dat hij moest vluchten. In totaal was Rav Ashkenazi maar vier jaar hier.

Wat maakt hem dan voor ons zo belangrijk?

Zijn uitstraling, hij was een van de meest toonaangevende rabbijnen van zijn tijd. Wie zijn responsa werk opent ziet daar vragen binnenkomen van uit heel Europa. Zo hoog stond hij in aanzien. Een later, 19e eeuws werk de sjaare tesjoewa noemt hem de amoed haolam, de zuil van de wereld!

Hoewel hij persoonlijk geen succes heeft gehad, is hij er toch wel in geslaagd de toenmalige joodse wereld wakker te schudden door hen duidelijk te waarschuwen op de hoede te zijn voor een valse masjiach. In een tijd waarin het verlangen zo groot was kon men al heel makkelijk inde verleiding komen in iemand te geloven.

Ten derde heeft Amsterdam in eerste instantia zijn schoonzoon Arye Leib aangenomen , maar later ook weer gevolgd door zijn kleinzoon de ook wereldberoemde Rav Shoul Amsterdammer zoals hij wordt genoemd. Een achterkleinzoon van Rav Shoul Amsterdammer, Reb Berisch Berenstein was nog op het einde van de 19e eeuw rabbinaal actief in Den Haag.

Kortom de Chacham Zvi heeft Amsterdam op de joodse wereldkaart geplaatst. Reden genoeg om daar speciale aandacht aan te schenken.

Dat gaan we doen op 3 juni tijdens een speciaal symposium, een symposium met drie boeiende buitenlandse gast sprekers. Dit symposium organiseert de NIHS samen met het JCK, het joods cultureel kwartier.

Ook is er een documentaire in de maak over zijn leven. In die docu komt precies naar voren wie hij was, wat hij betekende en wat hij heeft achtergelaten. Deze documentaire wordt gemaakt in opdracht van de EO. Uiteraard zult u deze docu kunne bekijken. Geplande uitzending is onder voorbehoud op 17 juni aanstaande.

Van harte tot ziens op 3 juni om 14 uur in het JCC.

Rabbijn Shmuel Katz