VANDAAG KABBALAT SJABBAT ROND JOM JEROESJALAJIEM
Vanmiddag om 18:00 uur start onze kabbalat sjabbat. Het programma blijft een verrassing, wél kunnen we verklappen dat het verband houdt met Jom Jeroesjalajiem. U bent zoals altijd van harte welkom!
Meedoen kan via ZOOM Meeting ID: 980 8113 1522 – Password: 390276. U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 6520 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 6520

BEGINTIJD SJABBAT
Het Rabbinaat heeft bepaald dat, omdat in de sjoels niet op een bepaalde tijd gedawwend wordt, niet iedereen tegelijk met sjabbat hoeft te beginnen. Sjabbat kan morgen, 22 mei, worden gestart tussen 19:59 uur en 21:22 uur.

HEROPENING VAN DE SJOELS
De sjoels zijn als gevolg van de corona-crisis al twee maanden dicht; een situatie die ook de sjoelbesturen, de sjoelrabbijnen, het NIHS-bestuur en het Rabbinaat van de NIHS bijzonder spijtig vinden. Iedereen begrijpt hoe belangrijk het is in sjoel bijeen te kunnen komen om samen te dawwenen en kadiesj te zeggen. Zolang er echter sprake is van levensgevaar (pikoeach nefesj) of zelfs twijfel over levensgevaar (safek pikoeach nefesj) is de halacha evenwel overduidelijk: als het samen dawwenen redelijkerwijs iemand in zelfs maar safek pikoeach nefesj kan brengen, mag er niet samen gedawwend worden. Uiteraard zijn het onze rabbijnen die beslissen of er sprake is van (safek) pikoeach nefesj en wat al dan niet is toegestaan.

Al voordat de overheid eind april bekendmaakte de beperkende maatregelen te gaan verruimen, zijn de NIHS (Rabbinaat en Bestuur) samen met de sjoelbesturen en Rabbijnen, alsook het Rabbinaat van de PIG, begonnen met onderzoeken onder welke voorwaarden de sjoels weer open zouden kunnen. De wens en de wil zijn er, maar er bestaan ook zorgen over de gezondheidsrisico’s. Vanzelfsprekend moeten die zo klein mogelijk worden gehouden. Voor een ieders fysieke veiligheid en omdat de halacha dat voorschrijft.

Rav Wolff, de posek van de stad, heeft een psak halacha (halachische beslissing) en een aantal richtlijnen gegeven inzake de heropening van de sjoels. Daartoe heeft hij aan een aantal Joodse experts op gezondheidsgebied (viroloog, infectioloog en medisch specialisten) advies gevraagd. De uitkomsten zijn door het NIHS-bestuur – dat in dit proces een faciliterende en coördinerende rol heeft – vastgelegd in een notitie, die zondag 10 mei besproken is met de sjoelbesturen.

Het Rabbinaat was van mening dat het toen nog steeds onverantwoord was de sjoels te openen. Het Rabbinaat heeft wél, mede op basis van het advies van de experts, adviezen (waarvan sommigen halachisch bindend) geformuleerd hoe de sjoels en de sjoeldiensten zouden moeten worden ingericht en georganiseerd als de sjoels weer open kunnen. Uiteindelijk zal iedere Sjoelgemeeenschap zelf, op basis van psakkiem en adviezen van Rabbinaat, bestuur en gezondheidsexperts, beslissen óf en wanneer haar sjoel weer te heropenen. Hiertoe zullen zij een gedetailleerd plan en protocol opstellen dat uiteraard halachisch zal worden getoetst. Op zondag 24 mei / 1 siewan is er opnieuw een vergadering van de besturen van de sjoelgemeenschappen, de sjoelrabbijnen, het NIHS- bestuur en Rabbijn Wolff om te bekijken op welke termijn en voorwaarden de sjoels kunnen worden heropend.

U mag erop vertrouwen dat Rabbinaat, NIHS-Bestuur en de besturen van de sjoelgemeenschappen er alles aan doen om, zodra dat verantwoord is, de sjoels onder bepaalde voorwaarden weer open te stellen.

OVERZICHT VAN ALLE ONLINE ACTIVITEITEN NIHS TOT SJAWOE’OT
We geven hier een overzicht per dag en per tijdstip van de online activiteiten. Meedoen kan via ZOOM. Ook ZOOM-bijeenkomsten van de Portugees-Israëlietische Gemeente geven we weer in dit overzicht, voor zover relevant voor de NIHS-doelgroep en niet overlappend met onze eigen ZOOM-bijeenkomsten.

Zondag 24 mei
o 8:35 – 9:20 uur – Daf yomi o.l.v. Gideon Mandel
Meedoen via ZOOM Meeting ID: 823 959 308 – Password: 531773
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 6519 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 6519
o 10:00 uur – PIG – Sjioer Rabbijn Serfaty – Parasa van de week. Deze ZOOM-bijeenkomst vindt elke zondag op hetzelfde tijdstip plaats. Meedoen kan via Zoom Meeting ID: 924 949 654 | Password: 1675 o 19:45 – 20:15 uur – Social ZOOM Mini Kookworkshop Esther’s Cookery. Onder leiding van Esther Erwteman maken we BAGHRIR MET GEROOSTERDE VENKEL EN ROZEMARIJN.
o 20:30 – 21:30 uur – Sjioer Rabbijn Hans Groenewoudt – Sjawoe’ot
Inloggen voor de kookworkshop en voor de sjioer van Rabbijn Groenewoudt via ZOOM Meeting ID: 607 481 101 – Password: 169816.
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 7345 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 7345
Logt u alleen in voor de sjioer van Rabbijn Groenewoudt? Houd er dan rekening mee dat u in ‘het staartje’ van de Social ZOOM belandt.

Maandag 25 mei
o 8:35 – 9:20 uur – Daf yomi o.l.v. Gideon Mandel
Meedoen via ZOOM Meeting ID: 823 959 308 – Password: 531773
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 6519 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 6519
o 20:30 – 21:30 uur – Sjioer Rabbijn Tabory (Engelstalig) – ‘Coffee, Halacha and Shavuot’
Meedoen kan via ZOOM Meeting ID: 607 481 101 – Password: 169816.
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 7345 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 7345

Dinsdag 26 mei
o 8:35 – 9:20 uur – Daf yomi o.l.v. Gideon Mandel
Meedoen via ZOOM Meeting ID: 823 959 308 – Password: 531773
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 6519 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 6519
20:00 – 21:30 uur – Mini-seminar Go Jewish @home (Engelstalig) – klik hier voor de poster met alle informatie
Meedoen kan via ZOOM Meeting ID: 607 481 101 – Password: 169816.
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 7345 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 7345

Woensdag 27 mei
o 8:35 – 9:20 uur – Daf yomi o.l.v. Gideon Mandel
Meedoen via ZOOM Meeting ID: 823 959 308 – Password: 531773
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 6519 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 6519
o 19:30 – 21:30 uur – Social ZOOM Marcel Worms – Joodse componisten in Nederland
o 20:30 – 21:30 uur – Sjioer Mrs. Raizi Chechik (Engelstalig) – ‘The Book of Ruth; a legacy of Kindness?’
Inloggen voor deze ZOOM-activiteiten via ZOOM Meeting ID: 607 481 101 – Password: 169816. U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 7345 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 7345
Logt u alleen in voor de sjioer? Houd er dan rekening mee dat u in ‘het staartje’ van de Social ZOOM belandt.

Donderdag 28 mei (erev Sjawoe’ot)
o 8:35 – 9:20 uur – Daf yomi o.l.v. Gideon Mandel
Meedoen via ZOOM Meeting ID: 823 959 308 – Password: 531773
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 6519 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 6519
o 18:00 uur – PIG – Sjioer Sasja Martel – over het Joodse Hospice Immanuel en het Joodse concept Chesed.
Meedoen kan via Zoom Meeting ID: 889 8653 3377 | Password: 5598
19:00 – 20:00 uur – Sjioer Rabbijn Menachem Sebbag – Sjawoe’ot
Meedoen kan via ZOOM Meeting ID: 607 481 101 – Password: 169816.
U kunt ook via de telefoon meedoen. Bel dan naar 020 794 7345 of, vanuit het buitenland, naar +31 20 794 7345

De meeste eerder gehouden ZOOM-bijeenkomsten staan op ons YouTube kanaal en kunt u hier terugkijken.

ONLINE ZONDAGOCHTEND-ONDERWIJS VOOR KINDEREN
Ben jij klaar voor Matan Tora? Zondag aanstaande vieren we bij een feestelijke Sjawoe’ot les dat we de Aseret ha-Dibrot (de Tien Geboden) hebben gekregen. Heb je normaliter géén Joodse les bij ons? Doe dan toch gewoon mee, want de Joodse Gemeente Amsterdam geeft haar lessen tot het eind van het cursusjaar (28 juni) uitsluitend online. Alle lessen zijn gratis toegankelijk voor de hele Joodse jeugd, ongeacht waar je woont en of je elders wel of geen les hebt.

Iedereen kan gewoon via ZOOM inloggen, maar we vinden het wel fijn om vooraf te weten wie er meedoen. Stuur een mailtje naar onderwijs@nihs.nl met de naam, telefoonnummer en e-mail van de ouders, en natuurlijk de na(a)m(en) en leeftijd(en) van het/de kind(eren), en informatie over eventuele Joodse/Hebreeuwse voorkennis. Zodra we die informatie hebben ontvangen sturen we lesmateriaal door, zodat uw kind/eren meteen echt kan/kunnen meedoen.

Aansluiten kan bij een van de volgende groepen:
o Gan/Alef (3-6 jaar, samen met ouders): 9:45-10:30 uur met Jael Benjamin. Thema: Jahadoet algemeen
Inlogdetails ZOOM: Meeting ID: 986 2039 1523. Password: 213308
o Bet/Gimmel: (7-11 jaar): 10:00-10:45 uur met Bertus Sondervan. Thema: Jahadoet algemeen. Meedoen kan via deze ZOOM link. Meeting ID: 836 498 983 Password: Sjalom
o Permanente landelijke ZOOM groep (9-12 jaar): 11:00-11:45 met Rachel Levy. Thema: Hoi ik lees Ivriet deel II / parasjat hasjawoe'a / chagiem. Meedoen kan via deze ZOOM link. Meeting ID: 956 773 327 Password: Sjalom

Lesprogramma: eens per week (op zondag) les en gedurende de week een leuke opdracht die bij de docent wordt ingeleverd. Daarnaast wordt er gedurende de week individueel met de leerlingen gewerkt aan Hebreeuws taalonderwijs; thuis én met de leerkracht via ZOOM.

Informatie en aanmelden voor Joodse les bij Rachel Levy, onderwijscoördinator via info@nihs.nl

UW VERHAAL IN DE NIEUWSFLITS
Ditmaal een bijdrage van Joel Erwteman over de parasja van deze week.

Iedereen telt


Met Parashat BeMidbar, het begin van het gelijknamige boek van Tora, begint de Joodse geschiedenis. Vrijwel alle gebeurtenissen tot nu toe speelden zich af vóór het krijgen van de Tora – toen er van een Joods volk nog geen sprake was – of aan de voet van de berg Sinaï – in de directe aanwezigheid van de openbaring van G-d. In de parsjiot van Bemidbar worden de eerste voorzichtige stappen gezet op weg naar een normaal, zij het nog altijd wonderlijk, bestaan. Er zijn twijfels, vijanden die verslagen moeten worden en er is onzekerheid over de toekomst. In Sefer Bemidbar treffen wij een Joods volk aan dat op weg en op zoek is.

In de eerste parasja zien we alleen niets van al dat psychodrama. In deze parasja wordt het Joodse volk vooral uitgebreid geteld – daarom heet het boek ook wel Choemasj hapekoediem (het boek van het tellen). De reden hiervoor is niet erg duidelijk – er hoeft geen land verdeeld te worden en geen oorlog te worden gevoerd, zodat er geen praktische aanleiding is om te tellen. Er was wel de praktische indeling van het kamp in de woestijn – waarover straks meer – maar die had met de aantallen van het Joodse volk niet veel te maken.

Het is nog merkwaardiger als we beseffen dat op het tellen van het Joodse volk traditioneel een stigma rust, zoals de Gemara zegt (TB, Yoma 22b): אמר רבי אלעזר כל המונה את ישראל עובר בלאו שנאמר )הושע ב, א( והיה מספר בני ישראל כחול הים אשר לא ימד. רב נחמן בר יצחק אמר עובר בשני לאוין שנאמר לא ימד ולא יספר
Rabbi Elazar zei: “Iedereen die het Joodse volk telt, overtreedt daarmee een verbod uit Tora zoals er staat geschreven (Hoshea 2:1): ‘Het aantal van het Joodse volk zal zijn als zand in de zee, dat niet gemeten kan worden’.” Rav Nachman Bar Jitschak zei: “Zo iemand overtreedt zelfs twee verboden, want er staat: ‘het kan niet gemeten en niet geteld worden’.”

Niettemin krijgt in de parasja Moshe de opdracht om het Joodse volk te tellen (Bemidbar 1:1-2): וידבר ה’ אל־משה ... שאו את־ראש כל־עדת בני־ישראל, G-d zei tegen Moshe … tel iedereen van de gemeenschap van het Joodse volk.

In zijn verklaring op deze parasja verwondert Ramban (Moshe ben Nachman, Gerona 1194 – Israel 1270 [?]) zich over deze mitswa. Hij suggereert in zijn antwoord dat de reden voor het tellen van het Joodse volk door G-d hier gezien moet worden als een teken van liefde van G-d. Dit is ook de reden die Rasji geeft voor het tellen (Rasji, Bemidbar 1:1): מתוך חבתן לפניו מונה אותם כל שעה, uit liefde voor hen telt hij ze telkens weer.

Het is alleen niet duidelijk waarin die liefde zich uit. Waarom is het enkele tellen een daad van liefde? Om die vraag te beantwoorden citeert Ramban onder de andere de Midrasj Rabbah, die opmerkt dat het tellen van mensen een vorm van individuele aandacht is:
אמר לו הקב"ה למנותם בכבוד ובגדולה לכל אחד ואחד לא תהיה אומר לראש המשפחה "כמה במשפחתך" "כמה בנים יש לך" אלא כולהון יהון עוברים לפניך באימה ובכבוד ואתה מונה אותם
G-d droeg Moshe op ze te tellen met eer en glorie voor elk individu – je moet niet zeggen tegen het hoofd van een familie: “Hoeveel familieleden heb je?” “Hoeveel kinderen heb je?” maar in plaats daarvan moet iedereen aan je voorbij gaan met vrees en eer en jij moet ze tellen.

De kern van het tellen was dat iedereen gereduceerd werd tot een nummer – maar wel een nummer dat de aandacht had van zijn Schepper. Deze vorm van tellen is de grote gelijkmaker. We maken allemaal deel uit van het Joodse volk en zijn G-d allemaal even lief. Maar daarmee is niet gezegd dat we allemaal hetzelfde zijn. Ook daarop wordt gezinspeeld in de parasja.

Naast het tellen van het Joodse volk, geeft de parasja ook de indeling weer van het kamp in de woestijn – de misjkan (tabernakel) in het midden en de stammen daaromheen gelegerd, iedereen op zijn eigen plek. Onze rabbijnen leren ons dat die plek niet willekeurig was, maar heel specifiek hoorde bij de stam aan wie deze was toegewezen. Volgens de Midrasj Tanchoema was de indeling van het kamp in de woestijn dezelfde als die waarmee de zonen van Ja’akov hun vader naar zijn begraafplaats in Erets Jisrael droegen en die hen door Ja’akov zelf was opgedragen. De plek van elk van de stammen in het kamp liet de verscheidenheid van het volk zien. Deze was niet gekoppeld aan hoe groot elke stam was, maar aan welke plek het beste bij de betreffende stam paste. Het is daarbij opvallend dat het Joodse volk zich zonder morren naar deze indeling schikte. Het lijkt erop dat het Joodse volk zich realiseerde dat op weg naar onafhankelijkheid er verschillende rollen zouden zijn die door verschillende mensen moesten worden ingevuld.

Mogelijk moeten wij ook in dat licht begrijpen waarom Tora juist nu het Joodse volk één voor één telde. Nu de taken werden verdeeld was het gemakkelijk om te denken dat de ene rol beter is dan de andere. Daarom was het van belang om te beseffen dat elk van ons zichzelf moet zien alsof de wereld voor hem of haar alleen is geschapen (Talmoed Bawlie, Sanhedrin 37a) en dat wij allemaal de individuele aandacht van onze Schepper hebben. Dat is de reden dat Tora ons telt – omdat ieder mens telt.

Joel Erwteman

Ook uw verhaal in de Nieuwsflits?
In onze nieuwsflitsen vindt u behalve informatie over online bijeenkomsten en alle mogelijke praktische (religieuze) kwesties ook verhalen van onze rabbijnen en soms van het NIHS-bestuur. Wij willen daarnaast graag ruimte bieden aan onze lezers. Heeft u een verhaal te vertellen, bijvoorbeeld over hoe u deze bijzondere tijd ervaart of wilt u uw bespiegelingen delen? Stuur dan uw bijdrage naar Judith Nelemans via j.nelemans@nihs.nl

BEREIKBAARHEID
De NIHS blijft (behalve op jom tov en sjabbat) dagelijks van 9:00 tot 17:00 telefonisch bereikbaar. Iedereen kan de NIHS bellen voor hulp, ook als het gaat om even een luisterend oor. We kunnen niet garanderen dat we aan alle hulpvragen kunnen voldoen, maar zullen daar wel onze uiterste best voor doen.

DE VOLGENDE NIEUWSFLITS VERSCHIJNT MAANDAG 25 MEI. Alle eerdere nieuwsflitsen rond corona kunt u HIER terugvinden. 

Deze pagina delen