De pen van rabbijn Katz

De masjgiach – toezichthouder

Als u dit artikel leest, ligt Poeriem achter ons en zijn we op weg naar Pesach. In verband met het verbod chameets te eten of drinken, moet bijna alles wat we dan eten en drinken met een hechsjer (kosjercertificaat) voor Pesach komen. Daarom deze keer een artikel gewijd aan degenen die dit allemaal mogelijk gaan maken. Het is gewijd aan de masjgiachiem (toezichthouders) die namens ons en uw rabbinaat toezicht houden bij alle bedrijven en organisaties die ervoor zorgen dat u in Nederland kosjer vlees, brood, gebak enzovoorts kunt eten.

In de tijd dat er nog een bakkerij in Diemen was die ORT NIHS was, was er een toezichthouder die door weer en wind daar op de brommer naartoe ging, vanaf het thuisadres in Amstelveen. Ik had en heb bewondering voor die persoon die elke ochtend om 4.15 uur op zijn brommer klom om naar die bakkerij te gaan.

Onze masjgiachiem zijn toegewijd. Het zijn mensen die constant de verantwoordelijkheid voelen om ervoor te zorgen dat er niets wordt geserveerd dat we niet kunnen (mogen) eten of drinken. Een dankjewel lijkt me op zijn plaats.

Toezichthouden betekent dat je ook op dagen moet werken waarop je liever niet werkt. Weinigen onder ons staan met plezier op Poeriem in een bedrijfskeuken, terwijl elders onder luid Haman-geklop de megila wordt voorgelezen. Toch hebben we mensen in ons midden die dan in die keuken staan.

Als je op sjabbat bij een catering staat, dan wordt er nóg meer van je gevraagd. Naast het kasjroet moet je ervoor zorgen dat de sjabbatvoorschriften strikt worden nageleefd. Op een zekere sjabbatochtend was er een grootse kidoesj. Maar wat bleek: er was te weinig haring. De gastheer was een groot haringliefhebber en -kenner, dat zou helemaal fout gaan. Een van de personeelsleden van het cateringbedrijf stond al klaar om dan maar wat haring te halen bij de haringboer even verderop. Gelukkig was de toezichthouder die sjabbat ook diplomaat op topniveau. En weet u, het kwam allemaal goed.

En dan hebben we het er nog niet over gehad dat het de verantwoordelijkheid van de toezichthouder is om ervoor te zorgen dat niemand die dat niet mag aan de wijn komt. En dat het niet-Joodse personeel geen dingen doet die niet mogen.

U bent meestal alleen klant bij uw bakker, slager of cateraar, maar zeg misschien toch eens dankjewel als u de toezichthouder/ster (die in een witte jas) ziet staan.

Sjabbat sjalom

Rabbijn Shmuel Katz